SLBM म्हणजे काय? (SLBM) : शेअर्सवरून अतिरिक्त उत्पन्नाची संधी : What Is SLBM - Stock Lending And Borrowing Mechanism |

 SLBM म्हणजे काय? (SLBM) : शेअर्सवरून अतिरिक्त उत्पन्नाची संधी : What Is SLBM - Stock Lending And Borrowing Mechanism | 

Image By : motilaloswal.com

शेअर्स भाडे कमाई :  "Securities Lending and Borrowing Mechanism (SLBM)"

शेअर्स भाड्याने देऊन कमाई करण्याची पद्धत ही "Securities Lending and Borrowing Mechanism (SLBM)" द्वारे भारतात उपलब्ध आहे. या यंत्रणेत, आपण आपले शेअर्स किंवा इतर सिक्युरिटीज काही कालावधीसाठी दूसर्‍यांना 'भाड्याने' (lend) देता, त्याबदल्यात आपल्याला "lending fee" मिळते. हे एक अतिरिक्त उत्पन्नाचे साधन आहे, ज्यामध्ये आपले शेअर्स विकल्याशिवाय कमाई करता येते.

SLBM म्हणजे काय?  

- SLBM म्हणजे "Stock Lending and Borrowing Mechanism".

- या पद्धतीत आपण आपल्या डीमॅट खात्यातील शेअर्स काही काळासाठी भाड्याने देता आणि त्याबदल्यात व्याज किंवा फि कमावता.

- ट्रेडर्स किंवा इन्व्हेस्टर्स हे शेअर्स उधार घेऊन शॉर्टसेल, आर्बिट्राज किंवा डिलिव्हरी मॅनेजमेंटसाठी वापरतात.

ही मेकॅनिझम कशी चालते?

- आपल्याकडे असलेले शेअर्स आपण SEBI द्वारे मान्यताप्राप्त "clearing corporation" कडून उपलब्ध SLBM प्लॅटफॉर्मवर भाड्याने (lend) देऊ शकता.

- शेअर्स उधार घेणाऱ्याला काही ठराविक मार्जिन ठेवावे लागते आणि 'लेंडिंग फि' द्यावी लागते.

- कंत्राट पूर्ण झाल्यानंतर, ते शेअर्स पुन्हा आपल्या डीमॅट खात्यात परत मिळतात.

- संपूर्ण व्यवहार clearing corporation guarantees करते, त्यामुळे रिस्क कमी असते.

उत्पन्न कसे मिळेल?  

- जेव्हा आपण शेअर भाड्याने देता तेव्हा "lending fee" मिळते, जी शेअरचा भाव, डिमांड, आणि कालावधी यावर अवलंबून असते.

- फि आपल्याला थेट बँक खात्यात जमा होते.

- हे उत्पन्न "income from other sources" म्हणून इनकम टॅक्समध्ये दाखवावे लागते. शेअर्स विकले नाहीत म्हणून capital gains टॅक्स लागत नाही.

SLBMचे फायदे

- दीर्घकालीन इन्व्हेस्टर्ससाठी अतिरिक्त उत्पन्नाची संधी.

- शेअर्स विकल्याशिवाय उत्पन्न मिळते, त्यामुळे पोर्टफोलिओ सेल करावे लागत नाही.

- ट्रान्झॅक्शन सुरक्षित असतात — clearing corporation च्या गॅरंटीमुळे रिस्क फारच कमी.

प्रक्रिया (How to Start)

- आपल्या ब्रोकिंग प्लॅटफॉर्मवर लॉगिन करून, SLBM (Stock Lending and Borrowing Mechanism) विभाग शोधा.

- कोणते शेअर्स आणि किती कालावधीसाठी भाड्याने द्यायचे, हे ठरवा.

- फि आणि इतर अटी पाहून व्यवहार सुरू करा. सर्व व्यवहार SEBI मान्य क्लियरिंग कॉर्पोरेशनमार्फत होतील[.

- प्रक्रिया सुलभ करण्यासाठी झीरोधा, HDFC Securities, ICICI Direct सारखे प्रमुख ब्रोकर्स SLBM सेवा देतात.

महत्वाच्या टीप

- फक्त F&O मध्ये असलेले शेअर्स SLBM साठी पात्र असतात.

- शेअर्स दिल्यानंतरही डिव्हिडंड, बोनस वगैरे कॉर्पोरेट फायद्यांचे हक्क राहतात (काही ब्रोकर्समध्ये काही काळजी घ्या.

- कमाई व रिटर्न्स variable असतात — हे पूर्णपणे demand/supply वर अवलंबून.

आपल्या पोर्टफोलिओमधील निष्क्रिय शेअर्स SLBM द्वारे भाड्याने देऊन आपण कोणतीही विक्री न करता नियमित उत्पन्न मिळवू शकता. ही प्रक्रिया सुरक्षित, तसेच सुविधाजनक आहे आणि टॉप ब्रोकिंग कंपन्यांच्या वेबसाइटवरून सहज केली जाऊ शकते.